PHet bestaat, een burn-out door je kinderen. Maar gelukkig kan je jezelf er al vanaf de zwangerschap tegen wapenen.
Als je door je werk een burn-out krijgt, is het tijd om rustig aan te doen of een andere baan te zoeken. Echter als het opvoeden van je kinderen ervoor zorgt dat je in een burn out terecht komt, is stoppen met het ouderschap geen optie. Het kan soms erg moeilijk zijn om balans te vinden tussen werk, je sociale leven, je gezinsleven maar als jij koste wat het kost doordendert, zal dit niet alleen jou, maar ook jouw kinderen beïnvloeden.
Waarom krijgen sommige ouders een burn-out?
Ouderschap is de enige baan waarin te allen tijde jouw aandacht nodig is, elke dag, 24/7, het hele jaar door. Het leven kan stressvol zijn als je kinderen hebt, een baan hebt, studeert, andere hulpbehoevende familieleden ondersteunt en/of voor (huis)dieren zorgt. Al deze dingen bij elkaar kunnen ervoor zorgen dat je stresslevel omhoog gaat en je uiteindelijk in een vermoeidheidscyclus terecht komt.
Kinderen opvoeden is ook niet direct bevredigend. Het duurt best een tijdje om kinderen nieuwe vaardigheden te leren en manieren bij te brengen. Ouderschap houdt dus vooral heel veel geduld in. Door alles wat er in je leven speelt, wordt je geduld aardig getest. Een goede ouder willen zijn met hoge verwachtingen kan ook veel stress opleveren en je sneller naar een burn-out leiden dan als je minder hoge eisen aan jezelf stelt.
Risicofactor
De ene ouder is de ander niet. Sommige ouders hebben meer kans op een burn out dan andere ouders. De kersverse mama en papa van een baby voelen zich eerder moe omdat hun kleintje volledig afhankelijk is van hen. Daar komen vaak ook nog gebroken nachten bij kijken, zodat je al uitgeput wakker wordt. Vooral de moeder, die ook nog te maken heeft met flinke hormoonschommelingen kan hier last van krijgen. De zogenaamde Mommy burn-out.
De oorzaak van deze burn-out ligt in de afname van het hormoon progesteron vlak voor de bevalling. Omdat progesteron als bouwstof gebruikt wordt voor het stresshormoon cortisol, is hier de kans groot dat de productie van cortisol onvoldoende is na de bevalling. Met resultaat een mindere weerbaarheid tegen drukte (stress) en meer vermoeidheid.
Maar ook de ouders van pubers die te maken krijgen met hun eisen, school- en sportschema’s (om maar niet te spreken van het humeur wat rond die leeftijd kan opspelen) hebben een groter risico op een burn out.
We kennen nog meer type ouders die onder het risicofactor kunnen vallen:
- Ouders die de lat voor zichzelf hoog leggen
- Ouders die het allemaal zelf willen doen
- Ouders, met name moeders, die niet goed voor zichzelf zorgen (voeding, rust, ontspanning)
- De alleenstaande ouder of ouder die het gevoel heeft niet genoeg hulp te krijgen van hun partner
- Ouders die de behoeften van hun kinderen boven alles laten gaan, en hun eigen sociale leven, werk etc opzij zetten.
- Ouders van kinderen die ziek zijn en/of extra verzorging nodig hebben
- Ouders die zelf kampen met fysieke of mentale gezondheidsproblemen
- Ouders met een instabiele relatie of die met elk ander zware indirecte stresssituatie hebben te dealen.
Waarschuwingssignalen
Een parentale burn out komt normaliter niet uit het niets gevallen, maar sluipt er langzaam in. Er zijn enkele signalen die erop kunnen wijzen dat je tegen een parentale burn out aanzit:
- constant geïrriteerd zijn zonder dat er een bepaalde reden voor is
- verontwaardigd en gefrustreerd zijn tegenover de basisbehoeften van je kinderen
- gevoel hebben dat je het toch niet goed genoeg doet, maar eigenlijk raakt je dat niet meer.
- afkeer of emotieloos gedrag naar je kinderen toe.
Het ontstaan van een parentale- of specifieker- de Mommy burn-out.
Het zaadje wordt al geplant voor-
of tijdens de zwangerschap. Het lichaam heeft bij stress progesteron nodig voor
de aanmaak van cortisol, een stresshormoon dat wordt aangemaakt in de
bijnieren. Tijdens de zwangerschap maak je meer progesteron aan dan anders.
Door de plotselinge daling van progesteron vlak voor de bevalling is er minder
bouwstof voor cortisol. Wanneer je toch al stress had uit werk- slapeloze
nachten of spanning over het ouderschap kunnen de bijnieren hierdoor net het
laatste zetje krijgen richting burn-out. Dit is een situatie waarin de
bijnieren niet meer voldoende cortisol kunnen produceren. Veel stress tijdens-
of voorafgaand aan de zwangerschap is hier een groot risico voor. Dit kan zowel
interne stress (verkeerde voeding waardoor het immuunsysteem continue actief is
en er een tekort is aan essentiële voedingsstoffen zoals magnesium en DHA) als
externe stress zijn. Emotionele problemen, hoge werkdruk, problemen thuis en
bedenk ze nog maar verder.
Niet onvermijdelijk
Ondanks de eisen die er tegenwoordig aan het ouderschap worden gesteld, is een parentale burn out niet onvermijdelijk.
Door je te laten informeren hoe kinderen zich ontwikkelen, helpt het je om te begrijpen wat kinderen zelf al kunnen en welk gedrag bij bepaalde leeftijden normaal is. Als je weet wat je kunt verwachten, kan dit je helpen om enige controle over je eigen leven te houden terwijl je je kinderen opvoedt.
Nog enkele tips om een parentale burn out te voorkomen zijn:
- Zorg dat je me-time creëer: ouders zetten vaak zichzelf opzij, maar een goed uitgeruste ouder met eigen interesses en vriendschappen is niet alleen goed als rolmodel, maar ook een gelukkigere ouder.
- Beheers je stress: ouder zijn is stressvol in combinatie met nog meer aspecten in het leven, zoals werk, school, vrienden en familieleden. Vindt manieren om te relaxen, zoals mediteren, sporten of even je verhaal kwijt kunnen bij iemand.
- Bouw een netwerk van hulp op: het is niet zwak om om hulp te vragen, het is juist een teken dat je je grenzen weet. Onderschat nooit de kracht van echte vriendschap of het nut hebben van een oppas bijvoorbeeld.
- Wees realistisch: verwacht niet dat je alles nog kunt doen wat je vroeger deed, en soms zal je nee moeten zeggen als je kind of iemand anders je vraagt om iets te doen terwijl de week al aardig volgepland is.
- Ga jezelf niet vergelijken met andere ouders: sommigen lijken het in jouw ogen helemaal voor elkaar te hebben, maar jij moet zelf uitzoeken wat voor jou en je gezin werkt. Als je je constant vergelijkt met andere ouders, heb je nooit het idee dat je het goed doet.
- Eet gezond. Eet minimaal 2 keer in de week vette vis en slik in de eerste maanden na de bevalling extra DHA, vitamine D en B. Eet daarbij ook 400-500 gram groenten per dag. Dat is hartstikke veel. Verdeel het daarom over de drie maaltijden. Probeer tussendoortjes te laten liggen. Vaak op een dag eten is ook stress voor een lichaam.
- En focus je vooral op de dingen die goed gaan en niet op de dingen die niet lukken. Je kunt je fouten niet ongedaan maken, maar je kunt er wel van leren!